Oost-Europa en de vredesbeweging

door Henk Spaan

Inleiding bij de stukken over Oost-Europa en de vredesbeweging

Toen ik begin 1982 lid werd van de CPN, vond ik dat dat alleen gerechtvaardigd zou zijn als ik ook me zou verdiepen in de vraag waarom links kort daarvoor zo afstandelijk gereageerd had op de gebeurtenissen in Polen. Verhelderend was voor mij de klemmende vraag die Rosanna Rosanda direct na de staatsgreep van Jaruzelski in Polen stelde in het Italiaanse linkse dagblad il Manifesto: "En hoe zit het: vinden wij, linksen, dat de Poolse bevolking de gelegenheid moet hebben om in verkiezingen een regeringspartij weg te stemmen als een ruime meerderheid van de bevolking dat daadwerkelijk wil ?!?!".
Kort hierna kwam ik in contact met mensen die werkten voor het tijdschrift "Informatie over Charta '77" en ik begon met enige regelmaat bezoek te brengen aan Praag om ondertekenaars van Charta te ontmoeten. In Wageningen vormde zich een groepje dat zich bezig hield met problemen in Oost-Europa en we richtten ons daarbij ook op de vredesbeweging die in deze jaren juist op het hoogtepunt van haar ontwikkeling stond. Hieronder staan een aantal stukken die ik schreef over deze zaken voor het afdelingsblad de Koerier van de CPN-Wageningen. Verder staan er een pogingen beschreven om de discussie over Oost-Europa op een wat hoger plan te brengen, pogingen die al in een vroeg stadium vastliepen omdat de basis voor die plannen te smal was. Vervolgens kwam in Rusland Gorbatsjev aan de macht en stortte het communisme in Oost-Europa ineen. In Wageningen heb ik me daarna nog enige tijd bezig gehouden met de ontwikkelingen in een veranderende landbouw in Oosteuropese landen. Daarvan staan hieronder ook nog enige bijdragen.