Foto henk spaan

Teksten over Groenlinks

door Henk Spaan





Weg met de lankmoedigheid (september 2010)

Jos van der Lans doet in GroenLinksMagazine een oproep om weer eens lekker ouderwets anti-Wilders-aktie te gaan voeren en hij verbaast zich erover dat links uitblinkt in lankmoedigheid.
Hij zegt dat patronen van het Wilderiaanse redeneren naadloos overeenkomen met de registers van het fascistoïde denken en ziet grote parallellen met de meest verderfelijke ideologie uit de twintigste eeuw.
Als hij kenmerken van de PVV ideologie opsomt, vergeet hij echter daarbij te vermelden wat volgens mij het meest kenmerkend is: zijn kritiek op de Islam en zijn koude oorlog tegen in ieder geval de conservatieve en de radicale islam en ook, maar minder geprononceerd, op de Islam als geheel. Ik heb steeds gedacht dat die kritiek wel enige aandacht waard is, waarbij ik overigens erken dat Wilders inspeelt op bedenkelijke sentimenten.
Het gemak waarmee van der Lans Wilders in de fascistische hoek duwt, doet mij denken aan het gemak waarmee links in het verleden anti-communisme en fascisme op één hoop veegde. Ik weet niet hoe het met van der Lans is, maar ik ben er inmiddels wel achter dat anticommunisme en fascisme niet hetzelfde zijn. En als we de meest verderfelijke ideologie uit de twintigste eeuw moeten kiezen, maakt het communisme een heel redelijke kans.
Er zijn argumenten te bedenken dat de radicale islam de positie is gaan innemen van het communisme van voor 1989 (bij rechts als vijand en bij jonge radicalen als bondgenoot). En zoals anti-communisten achteraf meer gelijk hadden dan wij toen dachten, zo moeten we kritiek op de (conservatieve of radicale) islam wat serieuzer nemen dan van der Lans kennelijk doet.
Van der Lans roept “Weg met de lankmoedigheid”, maar ik vraag me af: Als het Wilderiaanse redeneren overeenkomt met het fascistoïde denken, zijn de witte arbeiders, onze helden van vroeger, die nu in zo groten getale de kant van Wilders lijken te hebben gekozen, dan ook fascisten geworden? Gaan we ook tegen hen ludiek, hilarisch, theatraal en confronterend ten strijde? Hoe ludiek zullen die akties worden? Misschien is het woord grimmig dan meer op zijn plaats.
Diegenen waarvoor wij menen op te komen keren ons, de linksen, massaal de rug toe. Hoe lang gaat het duren voordat we inzien dat wijzelf ook gefaald hebben? Daar moeten we over nadenken in plaats van ten strijde trekken alsof er in veertig jaar niets veranderd is.