Concluderende debatten (nov 2009)
De nieuwe statuten noemen als taak “Het organiseren van meningvormend debat en het formuleren van politieke conclusies die richting geven aan het politieke beleid van de vereniging”. In de toelichting lezen we dat het concluderende debat de kerntaak wordt van de partijraad. De partijraad moet de partij voeden met richtinggevende conclusies.
“Deze conclusies zijn een politieke leidraad en geven richting aan besluitvorming in het congres. Conclusies kunnen eenduidig zijn, maar ook kan geconstateerd worden dat we nog niet uitgepraat zijn met elkaar; dat nader onderzoek of verdieping noodzakelijk is. En soms zullen er verschillende kaders overblijven, die vervolgens uitgewerkt worden. In de partijraad vindt geen politieke besluitvorming plaats. Stemmen en besluitvorming via het democratisch principe vijftig procent plus één blijft voorbehouden aan het congres. De uitkomsten van de debatten zijn ook geen dwingende opdrachten in juridische zin”. Hoe het in de praktijk zal uitpakken is nog niet duidelijk en dat geeft het partijbestuur ook wel toe: “Dat zal de eerste keer oefenen zijn en dus onderwerp van gesprek”. Ik zal proberen om een iets duidelijker beeld te krijgen wat die debatten zouden kunnen inhouden.
Ze moeten gaan over onderwerpen die voor groenlinks belangrijk zijn. Daar kan ik me wel wat bij voorstellen: bijvoorbeeld hoe stellen we ons op tegenover de opkomst van Wilders. Ik heb de indruk dat Femke Halsema meer bereid is met hem in debat te gaan dan Alexander Pechtold. Hoe denken we in groenlinks daarover? Zonder moeite kunnen zeventig mensen in de partijraad daarover een hele middag praten en de discussie wordt interessanter als we in de voorbereiding groenlinksers uitnodigen met uiteenlopende meningen en als we erbij ook betrekken hoe we ons opstellen tegen de islam en tegen radicalisme (pro- of anti-islam). Wat de richtinggevende conclusie uit zo’n discussie zal zijn weet ik niet. Ik ben zelf tegen welke vorm van “cordon sanitair” dan ook, maar ik moet ermee rekening houden dat een meerderheid in de partijraad ervoor is. Hoe dan ook is de discussie erover interessant, belangrijk en hoogstwaarschijnlijk kan het ook nieuwe invalshoeken zichtbaar maken.
Een ander onderwerp is de verhoging van de AOW-leeftijd, pensioenen en de acties ertegen in het komende najaar, de belangen van de ongeorganiseerden, en de kloof tussen insiders en outsiders op de arbeidsmarkt. Die kwestie ligt nog steeds als een steen op onze maag en daar moeten we het maar eens over hebben.
Verder is er natuurlijk de opwarming van de aarde, de economische groei of het verkeer. Vijftig jaar linkse onderwijspolitiek mag ook wel eens onder de loep genomen worden en ruimtelijke ordening is een onderwerp waar groenlinks het niet vaak over heeft, dat toch behoort tot de belangrijkste van allemaal.
Als dit de onderwerpen zijn waaraan het partijbestuur denkt voor de toekomstige partijraad, dan kan ik niet wachten tot het voorstel is aangenomen. Maar het succes van deze debatten staat of valt met de wil binnen groenlinks om het zichzelf af en toe moeilijk te maken en ‘ongeoorloofde meningen’ in de eigen kring toe te laten. Ik heb daar wel eens mijn twijfel over.