Teksten over Groenlinks
door Henk Spaan
De kandidatuur van Tofik Dibi (mei 2012)
Een paar dingen moeten me van het hart omtrent de kandidatuur van Tofik Dibi voor het lijsttrekkerschap.Ten eerste heeft de kandidatencommissie jammerlijk gefaald. Ze doet er goed aan af te treden.
De commissie had vanaf het begin haast moeten maken omdat de verkiezingen al in september zijn. Het was niet verstandig om pas eind mei met de kandidaten te voorschijn te komen.
Vervolgens had de commissie, vanaf het moment dat bleek dat er ook voor het lijsttrekkerschap meerdere kandidaten waren, moeten besluiten tot een extra snelle en openbare procedure voor plaats nummer één.
Tofik Dibi stelde zich kandidaat en de commissie had niet mogen twijfelen aan zijn geschiktheid. Zijn persoon was onbesproken, iedereen kent hem en kan zelf oordelen. Natuurlijk kan de commissie sommigen die zich melden, passeren, maar toch niet de nummer twee van de vorige lijst!
Als de commissie Tofiks kandidatuur zonder morren geaccepteerd had, zou dat misschien enige aandacht krijgen, maar ik denk niet dat het congres voor hem gekozen zou hebben, want in tegenstelling tot wat hier en daar in de pers wordt beweerd, is de achterban van GroenLinks niet non-conformistisch en anti-autoritair, maar veeleer het tegendeel in interne kwesties.
De commissie was niet blij met de kandidatuur van Tofik en ik neem even aan dat het niet alleen een houding (of een fout) van de commissie is geweest, maar dat het een afspiegeling was van de stemming op het partijbureau en in het bestuur. Het "apparaat" was niet blij en dat was al te zien aan de afwerende reacties toen Rutger Castricum het partijkantoor binnen struinde met de pesterige vraag over de kandidatuur.
Ik begrijp overigens niet waarom nu plotseling een referendum moet komen over het lijsttrekkerschap en waarom de keuze niet wordt overgelaten aan het congres, zoals vaak in het verleden.
Als in de afgelopen jaren iemand anders zich kandidaat had gesteld voor het lijstrekkerschap naast Femke Halsema, dan zou waarschijnlijk niemand bezwaar hebben, want over haar positie bestond weinig twijfel. Maar nu is er paniek omdat er over Jolande Sap wél twijfels zijn. Het moet eens gezegd worden: Jolande Sap maakt als lijsttrekker geen sterke indruk. Zij is een uitstekend kamerlid, maar lijsttrekker? Nee. In contacten met de pers herhaalt ze zich te vaak, het lukt haar niet te ontspannen en ik vrees dat dat meer is dan een beginnersprobleem. Een maand geleden nog dacht ik: misschien moet ik eens D' 66 stemmen.
Maar ik was blij met het wandelgangenaccoord en besloot toch weer GroenLinks te stemmen. (want als Nederland al aan die drie procent gaat prutsen, kan je de EU gelijk wel opheffen; maar dat is een andere discussie). En nu krijgen we dit, en twijfel ik opnieuw.
Ik denk niet dat we het Tofik Dibi moeten verwijten dat hij zich kandidaat gesteld heeft. Ik neem even aan dat hij kritiek had op Jolande Sap, dat hij dacht dingen beter te kunnen en dan heeft hij het recht om zich kandidaat te stellen. Het is de vraag of het verstandig is, maar het mag. Zeker op het moment dat ook andere partijen lijsttrekkersverkiezingen hebben, is de gedachte aan meerdere kandidaten niet absurd. Als er niet zo spastisch gereageerd was, had het ook geen verzwakking hoeven zijn voor Jolande.
Ook Jolande valt niet veel te verwijten, zij heeft even geslikt, maar vervolgens was zij bereid "de strijd aan te gaan". Mijn twijfel aan GroenLinks wordt gevoed door de partijcultuur die zichtbaar is geworden: Niemand mag zien dat er discussie is in GroenLinks, niemand mag weten dat er twijfel is, GroenLinks blijft een erfgenaam van de CPN.
Toen bleek dat Tofik Dibi kandidaat was, had ik de neiging voor hem te kiezen. Ten eerste omdat hij prettiger overkomt in discussie of in gesprekken met de pers en ten tweede om een inhoudelijke reden, namelijk dat hij in het verleden heeft gezegd dat GroenLinks groener moet worden. Het wordt tijd daar eens werk van te maken. De laatste partijraadsvergadering ging over "groene economie". Het leek erop dat iedereen (behalve ik natuurlijk) vond dat onze groene en onze linkse principes gecombineerd konden en moesten worden: GroenLinks komt op voor het milieu en voor de zwakkeren in de samenleving.
Juist de wens om die belangen te combineren belemmert GroenLinks om daadwerkelijk op te treden als een verdediger van een samenleving die zuinig omgaat met grondstoffen en de natuur. De "zwakkeren in de samenleving" zitten bepaald niet te wachten op de mening van GroenLinks en zijn allang weggelopen naar de SP of naar de PVV. GroenLinks heeft daar niets te winnen. Wij moeten niet de belangen behartigen van mensen die ons daar niet om vragen en soms moeten we ons duidelijk uitspreken tegen de materiele belangen van mensen.
Ik beweer al langer dat links en groen strijdig kunnen zijn en vroeg of laat zal dat ook wel tot GroenLinks doordringen. Maar voor dit moment is het kwaad geschied. Tofik Dibi is gedwongen zich in te graven, te "vechten als een leeuw" in een strijd die hij verliezen zal, de gemoederen lopen hoog op en het kan alleen maar meer verliezers geven.