Teksten over Groenlinks
door Henk Spaan
Dogmatisch GroenLinks (nov 2007)
Titia van Leeuwen zegt in de laatste GroenLinks-magazine dat ze het dogmatisch vindt om per definitie tegen groei te zijn. Dat kan ik in mijn zak steken. Zoiets is niet leuk om te horen en iets in mij verzet zich ertegen. Ten eerste maakt van Leeuwen het zich te makkelijk door te spreken over "per definitie tegen groei te zijn". Niemand is per definitie tegen alle soorten van groei. Tegen groei van bomen heb ik geen bezwaar en evenmin tegen de groei van het aantal biologische landbouwbedrijven of van andere milieuvriendelijke activiteiten. Ik zou me dan ook niet aangesproken kunnen voelen en er vanuit kunnen gaan dat van Leeuwen niets bijzonders gezegd heeft. Maar zij heeft wél iets gezegd.Ik denk dat het goed zou zijn als GroenLinks zich in het partijprogramma zou uitspreken tegen het nog steeds overheersende streven naar economische groei. Of dat noodzakelijke maatregelen voor het milieu (en de ongelijkheid in de wereld) hoogstwaarschijnlijk zullen (of moeten) leiden tot een lager niveau van consumptie en van productie in het rijke, westerse deel van de wereld. Of nog anders: dat een effectieve aanpak van problemen moeilijk zal zijn en misschien of waarschijnlijk zal leiden tot een daling van het nationaal product en inkomens en tot werkloosheid. Dat is geen dogma maar een mening; ik denk dat dat zo is en wil daarover een discussie in GroenLinks. Ik kan ook de woorden gebruiken van het rapport van Bram van Ojik waarin staat dat de aanpak van GroenLinks te technocratisch is en te weinig een ecologisch gevoel van urgentie oproept. Het is een belangrijke discussie die een een goede overweging verdient en die ons vooruit kan helpen.
Het ergste is dat Titia van Leeuwen coördinator is van het milieunetwerk van GroenLinks. Als een VVD-er mij met mijn opvattingen over milieu en economische groei dogmatisch vindt dan begrijp ik dat; dan knik ik vriendelijk dat hij wel een beetje gelijk heeft, maar binnen GroenLinks wil ik liever niet zo benaderd worden. Van een coördinator van het GL-milieunetwerk verwacht ik eigenlijk een ander soort uitspraak. Zoiets als: Wij voeren die discussie voortdurend en we zijn het regelmatig niet met elkaar eens en persoonlijk ben ik geneigd tot die of die mening. Maar Titia van Leeuwen is pragmatisch en heeft geen behoefte aan een moeilijke discussie met principes en zo. Pragmatische mensen hebben vaak gelijk (liever één vogel in de hand dan tien in de lucht), maar zij mogen nóóit vergeten dat soms de principiëlen gelijk hebben (liever geen vogel in de hand en tien in de lucht). Als pragmatici de principiëlen serieus nemen en omgekeerd, dan kan er iets nieuws ontstaan, maar als ik het goed begrijp zijn we voorlopig nog niet zo ver.