Stukken / Stukjes

door Henk Spaan



Een regering zonder D66 (mei 17)

De formering van het nieuwe kabinet zit weer vast, doordat gesprekken tussen D'66 en ChristenUnie vastliepen. Pechtold is aan het pokeren: Hij wil liever niet in een kabinet waar in hij de meest 'linkse' partij is. Hij wil liever met GroenLinks of PvdA in het kabinet. Dus doet hij geen concessie wat betreft zijn nieuwe kroonjuweel "liberalisering van de euthanasie-praktijk" om van de ChristenUnie af te komen. En dan moet iedereen maar begrijpen dat het goed is wat D66 met de euthanasie wil. Maxim Februari liet in de NRC van deze week zien dat dat niet helemaal vanzelfsprekend is.
Het pokerspel van Pechtold is riskant. De linksere variant is beslist niet wat VVD en CDA willen en als D'66 de CU blokkeert, dan zou als een duveltje uit een doosje ook wel eens een regering te voorschijn kunnen komen van VVD, CDA, PvdA, en GroenLinks (met 75 zetels). Dan mag Pechtold de komende jaren onze betweterende Buma gaan spelen.
Het zou voor veel problemen een oplossing zijn:
Als GroenLinks meedoet, kan de PvdA redelijkerwijs weer aansluiten. En omgekeerd. GroenLinks heeft in de afgelopen jaren al twee keer regeringsdeelname op een haar na gemist en wil best. De PvdA kan op deze manier terugkomen op de geweldige blunder om Samsom de nek om te draaien. Een paar ervaren politici van de PvdA kunnen toch weer aan het werk en er is een kans dat GroenLinks enkele veelbelovende mensen naar voren brengt.
VVD en CDA hebben geen last meer van de sleutelpositie die Pechtold zou krijgen. Buma en Rutte hoeven niet meer zo'n strijd om de hegemonie te voeren, een voordeel, want tussen hen botert het niet altijd. Er komt een combinatie die evenwichtiger is. Misschien vinden ze het niet prettig om concessies te moeten doen aan GroenLinks en PvdA, maar op de een of andere manier zouden ze dat soort concessies toch moeten doen.
Niemand kan de baas zijn en Rutte kan zijn ervaring gebruiken om "de boel bij elkaar te houden".
Een bezwaar is dat de combinatie slechts 75 zetels heeft, maar als zij afspreken de euthanasie wet van D'66 uit te stellen, dan kan de ChristenUnie ook nog wel steun geven. Overigens zou het een historische combinatie zijn, een combinatie die lijkt op een nationaal kabinet waar vroeger Hans Wiegel wel eens voor pleitte.