Een onnozel boekje
Jan Terlouw publiceerde vorige week een boekje "Natuurlijk". Het verscheen vorig jaar als boekenweekessay 2018 en Terlouw heeft dat met toevoeging van vier hoofdstukken deze maand heruitgegeven. Het is slechter dan je zou verwachten van een zo alom geprezen schrijver/oud-politicus. Hij noemt overgang naar klimaat-neutrale energie "kinderwerk", na enige tijd ben je al "een stuk goedkoper uit" (blz 60/61). Verderop zegt hij: "Technisch is er geen probleem. Er is overvloed en we kunnen bijna alles" (blz71). Op bladzijde 86 zegt hij dat de nu nog overheersende nadruk op fossiele energie het resultaat is van een vijfmaal zo hoge subsidie ervoor dan voor duurzame energie. Zou Saoudi Arabie de oliewinning gesubsidieerd hebben met de opbrengsten van de schapenteelt en de verkoop van dadels?
In de afgelopen eeuw is er van alles gedaan "waardoor overal ter wereld olie beschikbaar is voor een redelijke prijs. "Er is geen fundamentele reden waarom in de komende twintig jaar niet een soortgelijke infrastructuur tot stand zou kunnen komen voor duurzame energie" (blz 106). Wie zou dat niet willen?
Het gaat er volgens Jan Terlouw inderdaad om, die overgang te willen. Daar ligt een belangrijke taak bij met name de politiek.
"Veel klimaatactivisten leggen de verantoordelijkheid bij de burgers. Neem de trein. Vlieg minder. Isoleer je huis. Schaf een warmtepomp aan" (blz112). Het zijn goede adviezen, maar het is niet waar het volgens Terlouw om gaat. De politiek moet simpelweg besluiten geen fossiele brandstof meer te gebuiken. Als dat gedaan is ziet Terlouw "geen enkele principiële reden om zuinig te zijn met energie, op voorwaarde dat het duurzame energie is" (blz 102).
Terlouw gelooft in sprookjes en hij besluit zijn boekje met een soort toekomstsprookje, dat hij in juli van dit jaar in de Volkskrant al liet publiceren. Hij schetst de wereld in 2029 wanneer in de VS en in China voor het eerst vrouwelijke regeringsleiders zijn gekozen en samen met een vrouwelijke Duitse bondspresident komen zij een paar geänimeerde weekenden bijeen en besluiten zij het roer drastisch om te gooien: Geen fossiele brandstoffen meer!. Op vragen van wantrouwige journalisten of dit allemaal kan werken, antwoorden zij: "Dat hangt ook erg van U af, van uw redactionele commentaren. Van de stemming die U oproept".
Dat is de boodschap van Terlouw: Je moet gewoon omschakelen en je moet steeds zeggen dat dat mogelijk, zelfs makkelijk is. En je moet zorgen dat de pers en commentatoren geen twijfel laten horen.