Transport.
In een artikel in de NRC over het plasticafval las ik dat tot dit jaar Nederland voor 250 euro een container plasticafval per schip naar China kon sturen. Dezelfde container sturen naar Roermond kost al 350 euro. Het maakt de logica duidelijk van het internationale transport: Containerschepen vol met waardevolle spullen varen hierheen en varen praktisch leeg terug; "Gooi er dan maar ons afval in!".
Onze rijkdom is gebaseerd op een onophoudelijke stroom goederen hierheen vanuit alle hoeken van de wereld. We denken dat dat een eerlijke ruil is en dromen over een kenniseconomie en over een wereld waarin robots de inzet van menselijke arbeid overbodig maken. Ik heb nooit begrepen dat mensen denken dat arbeid steeds meer overbodig wordt. De arbeid wordt steeds meer buiten ons gezichtsveld geleverd. Wie maken onze plastic emmers en onder welke omstandigheden, wie werken er in de winning van delfstoffen die wij nodig hebben voor de automatisering hier?