Stukken / Stukjes

door Henk Spaan



The Beatles (juni 17)

Vorige week was het vijftig jaar geleden dat Sergeant Peppers Lonely Hearts Club Band verscheen, een gebeurtenis die op radio en TV en in alle kranten werd beschreven als een wereldschokkende gebeurtenis, die de muziek voorgoed deed veranderen. De "concept LP" was verschenen. In Zwolle zag ik een aankondiging van iets wat Leo Blokhuis organiseert over het muzikale wonderjaar 1967.
Het zal wel. Maar ik heb het anders beleefd.
Ik was 11 toen in januari 1964 de eerste songs van de Beatles tot Nederland doordrongen en ik heb die tijd behoorlijk bewust meegemaakt. Het was een sensatie. In twee jaar tijd hadden ze bijna 15 nummer één hits, de ene nog opwindender dan de andere. Ieder half jaar verscheen een nieuwe langspeelplaat (LP, dat woord moet je tegenwoordig uitleggen). Ze produceerden veel hits maar eigenlijk heeft het niet lang geduurd. Het eerste teken aan de wand was de LP Revolver in augustus 1966. Daarop staan een paar goeie songs, maar het meeste ervan kon me niet meer boeien.
Toen kwamen vervelende singles als Yellow Submarine, All you need is love en Hello Goodbye en in die tijd verscheen ook Sergeant Peppers Lonely Hearts Club Band. Een tante wilde ons die LP schenken, maar wij broers en zussen besloten dat we dan liever "Voor de overlevenden" van Boudewijn de Groot wilden hebben. De Beatles waren wel zo'n beetje voorbij en ik was inmiddels meer geïnteresseerd in Bob Dylan en de Byrds en iets later in allerlei soorten "underground-muziek".
Mijn mening is niet veranderd. Ik luister nog steeds met plezier en met een soort van originele opwinding naar de Beatles hits van de eerste twee jaar (I should have known better, I feel Fine, No reply, Help en vele andere) en de rest laat mij koud. Het verbaast me dan ook dat in de NRC als favoriete LP's behalve Sergeant Peppers ook andere genoemd worden als Abby Road of het witte album.
Smaken verschillen, maar ik snap niet goed hoe je niet kan zien dat de vroegere beatles-LP's als "Beatles for Sale" en "With the Beatles" interessanter, belangrijker en schokkender waren dat het latere werk. En zo ben ik er ook van overtuigd dat het jaar 1965 muzikaal oneindig veel interessanter was dan het jaar 1967 door onder andere de Beatles, Rolling Stones, Bob Dylan, de Byrds, Beachboys, Kinks en de Hollies.
En als we dan toch aan het ont-mythologiseren zijn: Er wordt wel eens gezegd dat het jaar 1968 een magisch jaar was, daar zullen we volgend jaar wel het nodige over te horen krijgen, maar een blik op de hit-lijsten van dat jaar zal laten zien dat er weinig jaren waren dat er zoveel middelmatige, saaie muziek gemaakt werd als in dat jaar.