Het klimaat

door Henk Spaan



Poldergeouwehoer.

Ewald Engelen heeft geen hoge pet op van de generatie die aan het eind van de jaren zestig de wereld bestormde zoals de Aktie Tomaat. Zij eisten maatschappijhervormingen en deden dat eigenlijk alleen maar om de plaats in te nemen van degenen die zij wegjoegen. Dat lezen we in een stuk van de NRC van afgelopen zaterdag.
Deze babyboomers hebben er een puinhoop van gemaakt. Wij hebben nu "levensbedreigende crises die het kapitalisme ons in de schoot werpt". Een groeiende schuldenberg , opwarming van de aarde, inkomensongelijkheid, klimaatvluchtelingen, biodiversiteit enzovoort, enzovoort. In het huidige theater is geen plaats meer voor een aanklacht waarin man en paard worden genoemd. "En dat in een tijd waarin het voortbestaan van de planeet op het spel staat en er letterlijk geen tijd is te verliezen - zeker niet aan poldergeouwehoer".
De huidige theaterelite zijn veertigers en vijftigers met kinderen en hypotheken, zij zijn leverancier van loze kritische gebaren, hun theater is een aflaat, een fopspeen. Engelen heeft daarin geen vertrouwen. Zijn stuk druipt van de verontwaardiging. Ik lees het als een oproep tot een nieuwe revolutie en daarbij vestigt hij zijn hoop op de jongeren, de twintigers van nu: "Van de toekomst hoeven zij niets te verwachten, geen huis, geen pensioen, geen vaste baan, geen vast inkomen en geen planeet". Zij moeten in opstand komen en ik neem aan dat dat dan grondiger moet gebeuren dan in de jaren zestig / zeventig. Ik ben daar een beetje bang voor. Want de wereldverbeteraars van 1969 werden drie jaar later massaal lid van de CPN of erger, zij maakten reisjes naar de DDR en demonstreerden voor de revolutionaire beweging in Cambodja. En dan zwijg ik over de situaties waarin de revolutionaren écht de macht kregen. Dan heb ik toch liever "poldergeouwehoer". En evenzogoed geloof ik niet dat de huidige maatschappelijke problemen ons "in de schoot geworpen" (of laat ik zeggen in de maag gesplitst) zijn door het kapitalisme. Dat ligt toch iets ingewikkelder.